Journal of Emergency Medicine Case Report dergisinin son sayısında dikkatimi çeken bir vaka sunumunu yazmak istedim. Bu makalede kirpi tüyü ile yaralanma ile başvuran iki vaka sunulmuş.

Bakalım hangi bilgiler verilmiş:

Kirpiler, vücudu sert kıllarla kaplı kemirgenlerdir. Asya, Afrika ve Akdeniz ülkelerinde ve ülkemizde Akdeniz ve Güneydoğu bölgelerinde yaşar.

Olgu 1:

17 yaşında erkek hasta, acil servise kirpi saldırısı sonrası başvurmuş. Yürürken ayağına bir adet kirpi kılı saplanmış. Muayenede, ayak dorsumunun yaklaşık 3cm kadar derininde bir adet kıl saptanmış. Kıl alındıktan sonra, kapama ve tetanoz aşısı uygulanmış. Oral olarak 2x1gr dozunda sefaleksin reçete edilerek hasta taburcu edilmiş. Takipte herhangi bir komplikasyon saptanmamış.

Olgu 2:

5 yaşında kız hasta, acil servise yakınları tarafından getirilmiş. Kirpi ile oynarken, karnına periumbilikal alandan bir adet kıl isabet etmiş ve ardından yere düşmüş. Genel durumu orta ve hastanın bilinci açıkmış. TA 110/70 mmHg ve Nb 115/dk imiş. Hemogram ve biyokimya testleri normalmiş. Kontrastlı batın BT’de mideye penetre yabanci isim görülmüş ve hasta acil operasyona alınmış. Kirpi kılının anterior ve posterior gastrik duvara penetre olduğu ve aynı zamanda karaciğer 2.segmentinde kapsül hasarı yarattığı saptanmış. Defektler başarılı olarak onarılarak dren ile batın kapatılmış. Hasta İV ampisilin 400mg 4×1 ve İV metronidazol 200mg 3×1 ile tedavi edilmiş. Cerrahi sonrası 4.günde amilaz ve lipaz seviyelerinde artış görülmüş. Pankreatit nedenli TPN başlanmış. Kontrol BT’de pankreatik alanda heterojenite saptanmış. Pankreatit nedeni olarak kirpi kılı penetrasyonu düşünülmüş. Takibin ardından hasta taburcu edilmiş ve kontrollerde herhangi bir komplikasyon gelişmemiş.

Peki tartışma kısmında hangi bilgiler mevcut?

Kirpiler, 60-90 cm uzunluğunda ve 5-16kg ağırlığında olabilmektedir. 3-8 mm kalınlığında ve 15-35 cm uzunluğunda, keskin uçlu koyu renkli kılları mevcut olup bunlar dorsumda, omuzlarda ve ensenin arkasında yer alır. Ayrıca kuyruklarında da 8-12 mm kalıonlığında 15-16 adet kılları vardır.

Kirpi kılı bir oka benzedr ve kolaylıkla dokuya penetre olur. Penetre olduğu dokudan uzaklaştırılmaları diğer yabancı cisimlere kıyasla güçtür çünkü okun yüzeyi balık puluna benzer; çıkarılmaya çalışıldığında dokuda takılı kalır.

Giriş yönü zıttına dikkatlice çıkarılmalıdır.

Yerinde bırakıldığında okun keratinize dokusu, enfeksiyona ve yabancı cisim reaksiyonuna neden olabilir.

Bir çalışmada, kirpi okları üzerinde Leishmania paraziti tespit edilmiştir.

Bu nedenle, enfeksiyon ve enfestasyona karşı gerekli antibiyoterapi başlanmalıdır. Paylaşılan iki vakada antibiyotik profilaksisi başlanmış, vakaların hiçbirinde enfeksiyon gelişmemiş. Vakalar için enfestasyon profilaksisi düşünülmemiş.

Penetre olmuş ok, balık pulundaki gibi, anatomik yapısına uygun şekildeki vücut hareketleri ile çıkarılmalıdır. Bir vakada, toraksa giriş sonrası kalbe migrasyon göstermiş bir kirpi oku bildirilmiştir.

Toraks ve batında penetre olmuş oklar çıkarılmamalıdır. Hemostaz ve kanama kontrolünün ardından, hasta operasyona alınmalıdır. Hasta transportu için, fikse okun cildin üzerindeki  kısmı kesilebilir.